Περισσότερη διαφάνεια στη διαχείριση των χορηγιών της ΟΠΑΠ Κύπρου, με τον καθορισμό κριτηρίων για τη διάθεσή τους και την υποχρέωση δημοσιοποίησης κάθε χρόνο λίστας των φυσικών και νομικών προσώπων που επωφελούνται από τις χορηγίες επιδιώκει να φέρει πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ η οποία υποβάλλεται στη σκιά των αντιπαραθέσεων της Βουλής με το Προεδρικό για τη διαχείριση του ταμείου της πρώτης κυρίας. Η ΟΠΑΠ διαθέτει ένα σημαντικό κονδύλι για χορηγίες, το οποίο τη διετία 2023-2022 ανήλθε σε 11,1 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για μια πολιτική πρωτοβουλία με προφανή στόχο να μην υπάρχουν σκιές πάνω από τα χορηγικά προγράμματα της ΟΠΑΠ Κύπρου. Αν και η τελευταία είναι μια ιδιωτική επιχείρηση, με τον Όμιλο ΟΠΑΠ να είναι εισηγμένος στο ελληνικό χρηματιστήριο, η νομική υποχρέωση που έχει αναλάβει για τη στήριξη κοινωνικών δράσεων, με την κυβέρνηση να έχει λόγο και ρόλο στη διανομή του 75% του ποσού των χορηγιών, δημιουργεί την ανάγκη διαφάνειας.
Άλλωστε το ζήτημα των κρατικών φιλανθρωπικών χορηγιών είναι πολιτικά επίκαιρο.
Η πρόταση νόμου, η οποία ο «Π» αντιλαμβάνεται ότι θα ψηφιστεί και από τα υπόλοιπα κόμματα (κοινοβουλευτικά στελέχη εκτός ΑΚΕΛ τη χαρακτηρίζουν ως λογική) έρχεται σε μια περίοδο που εκκρεμεί στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο η κρίση, με το ερώτημα της συνταγματικότητας, του νόμου που ψήφισε η Βουλή για τη δημοσιοποίηση των ονομάτων προσώπων, φυσικών και νομικών, που καταβάλλουν χορηγίες πέραν των €5.000 προς τον Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, στον οποίο πρόεδρος είναι η πρώτη κυρία Φιλίππα Καρσερά.
Το 5% και η διανομή του
Η προηγούμενη σύμβαση παραχώρησης που διατηρούσε η ΟΠΑΠ με την Κυπριακή Δημοκρατία προέβλεπε τη διανομή ποσοστού 2% επί των μεικτών κερδών του σε δράσεις και οργανωμένα σύνολα.
Η νέα σύμβαση μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και ΟΠΑΠ (Κύπρου) Λτδ, υπεγράφη τον Ιούνιο του 2024, για την παραχώρηση άδειας κατά αποκλειστικότητα με σκοπό τη διεξαγωγή, οργάνωση, διαχείριση, λειτουργία και παροχή ορισμένων τυχερών παιχνιδιών στην Κύπρο προβλέπει υψηλότερο ποσοστό. Ορίζεται ότι το 5% επί του μεικτού κέρδους (GGR) από τη διεξαγωγή των παιχνιδιών θα κατευθύνεται σε δραστηριότητες αθλητικού, κοινωνικού και κοινωφελούς ενδιαφέροντος.
Η διάθεση των χρημάτων γίνεται από τρεις επιτροπές: α) τη μεικτή επιτροπή κυβέρνησης - ΟΠΑΠ, η οποία χορηγεί το 50% των χορηγιών, β) το δ.σ. της ΟΠΑΠ χορηγεί το 25% και γ) το Υπουργείο Οικονομικών που χορηγεί το 25%. Οι ενδιαφερόμενοι για λήψη χορηγίας υποβάλλουν τις προτάσεις τους στον ιστότοπο της ΟΠΑΠ Κύπρου (opap.org.cy/el/aitisi-xorigias).
Σύμφωνα με τα τελευταία ελεγμένα οικονομικά αποτελέσματα της ΟΠΑΠ (Κύπρου) Λτδ, του 2023, το GGR ήταν 93,7 εκατ. ευρώ από 92,2 εκατ. ευρώ το 2022. Το 5% αντιστοιχεί σε περίπου 4,7 εκατ. ευρώ. Από την κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσης προκύπτει ότι η ΟΠΑΠ (Κύπρου) το 2023 διέθεσε σε χορηγίες 5,6 εκατ. ευρώ και το 2022 5,5 εκατ. ευρώ. Στην πράξη η ΟΠΑΠ έδινε περισσότερα χρήματα από το 2% που όριζε η προηγούμενη σύμβαση.
Ο εκ των εισηγητών της πρότασης νόμου, εκ μέρους της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΑΚΕΛ, Ανδρέας Πασιουρτίδης, εξήγησε στον «Π» ότι το ζήτημα της διαχείρισης των χορηγιών της ΟΠΑΠ απασχολούσε το κόμμα την περίοδο των συζητήσεων για την ανανέωση της σύμβασης. Αφορμή για την υποβολή της πρότασης νόμου, η οποία θα εξεταστεί στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, αποτέλεσε η υποβολή πρότασης νόμου από τον βουλευτή των Οικολόγων, Σταύρο Παπαδούρη για την επιβολή απαγόρευσης στην ΟΠΑΠ και σε στοιχηματικές εταιρείες να προχωρούν σε δωρεές προς πολιτικά κόμματα. Σήμερα υπάρχει όριο 50.000 ευρώ για τον ΟΠΑΠ και 5.000 ευρώ για τις στοιχηματικές. Η ΟΠΑΠ επιχορηγεί πρωτοβουλίες κομμάτων με κοινωνικό αποτύπωμα στο πλαίσιο δράσεων κοινωνικής ευθύνης.
Η πρόταση νόμου
«Αυτό που πρέπει να υπάρχει είναι πλήρης διαφάνεια και όχι πλήρης απαγόρευση», είπε στον «Π» ο κ. Πασιουρτίδης.
Ειδικότερα, η πρόταση νόμου, που τροποποιεί τον «περί των Ορισμένων Τυχερών Παιχνιδιών Νόμο του 2018» προβλέπει:
1ον Ο πάροχος, εν προκειμένω η ΟΠΑΠ Κύπρου, αναρτά στην επίσημη ιστοσελίδα της τα κριτήρια στη βάση των οποίων αποφασίζει την καταβολή χορηγιών σε φυσικά και νομικά πρόσωπα. Ο κ. Πασιουρτίδης εξήγησε ότι ζητούνται πιο εξειδικευμένα κριτήρια, τα οποία θα γνωστοποιεί εκ των προτέρων η ΟΠΑΠ. Τα κριτήρια που θα ορίσει η ΟΠΑΠ Κύπρου θα αφορούν και τις χορηγίες προς κόμματα.
2ον Ο πάροχος αναρτά στην επίσημη ιστοσελίδα του και καταθέτει στη Βουλή των Αντιπροσώπων, εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία λήξης του φορολογικού έτους, κατάλογο των αποφάσεών του για καταβολή χορηγιών σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, αναφέροντας το ύψος των χορηγιών αυτών καθώς και το όργανο (οι τρεις επιτροπές) που πρότεινε την καταβολή τους.
«Η προτεινόμενη ρύθμιση στοχεύει στον συστηματικό έλεγχο των χορηγιών του παρόχου σε φυσικά και νομικά πρόσωπα προς διασφάλιση της τήρησης των αρχών της αναλογικότητας και της διαφάνειας», αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει την πρόταση νόμου.
Το αποτύπωμα της ΟΠΑΠ
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΟΠΑΠ είναι από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές κοινωνικών δράσεων στη χώρα και σημαντικός αιμοδότης των δημόσιων οικονομικών. Με αφορμή τη συμπλήρωση πέρυσι 55 χρόνων παρουσίας στην Κύπρο δημοσιοποίησε έναν εκτενή απολογισμό. Τα τελευταία 20 χρόνια, τα δημόσια έσοδα από τις δραστηριότητες της ΟΠΑΠ Κύπρου έχουν ξεπεράσει τα 350 εκατ. ευρώ και έχει διατεθεί ένα ποσό σχεδόν 70 εκατ. ευρώ για επενδύσεις και έργα στους τομείς της υγείας, του αθλητισμού, της παιδείας και του πολιτισμού. Ανάμεσα στις σημαντικές δράσεις που ενισχύει είναι το Πληθυσμιακό Πρόγραμμα Ανίχνευσης Καρκίνου του Μαστού με την αγορά πέντε μαστογράφων. Επίσης υποστηρίζει τον Κυπριακό Ερυθρό Σταυρό, το Κέντρο Ανακουφιστικής Φροντίδας «Αροδαφνούσα», το Telethon, το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου κ.ά.
H ΟΠΑΠ έχει παραχωρήσει στοιχεία στη Βουλή για την κατανομή των χορηγιών της την περίοδο 2020-23.
Ο κ. Παπαδούρης με κοινοβουλευτική ερώτηση προς τον υπουργό Οικονομικών ζητεί να διαβιβάσει στη Βουλή στοιχεία για το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στο 2% επί των κερδών της εταιρείας κατά τα έτη 2010-2019, για τα οργανωμένα σύνολα, ιδρύματα, δράσεις και φυσικά πρόσωπα έχουν χρηματοδοτηθεί τα έτη 2010-2019 και το ύψος του χρηματικού ποσού που έλαβε κάθε οργάνωση, ίδρυμα ή φυσικό πρόσωπο την ίδια περίοδο.
